Από την Αλβανία στην Ελλάδα: τόπος και ταυτότητα, διαπολιτισμικότητα και ενσωμάτωση – Μια ανθρωπολογική προσέγγιση της μεταναστευτικής εμπειρίας

Η πρόσφατη -μετά το 1990- αλβανική μετανάστευση προς την Ελλάδα υπήρξε εντυπωσιακή λόγω του πληθυσμιακού όγκου που μετακινήθηκε και ιδιαίτερη για έναν επιπλέον λόγο: για τον προσανατολισμό μόνιμης εγκατάστασης και τους ισχυρούς δεσμούς με το νέο περιβάλλον που ανέπτυξε ένα μεγάλο μέρος των μεταναστών από την Αλβανία. Η μελέτη της Βασιλικής Παπαγεωργίου, βασισμένη σε εντατική και μακροχρόνια εθνογραφική έρευνα, φωτίζει όψεις αυτού του ζητήματος, εστιάζοντας σε μια συγκεκριμένη μεταναστευτική ομάδα, αυτή των εθνοτικά Ελλήνων της Αλβανίας (“Βορειοηπειρωτών”). Προσφέροντας μια ανθρωπολογική θεώρηση της μεταναστευτικής εμπειρίας, που μεθοδολογικά προκρίνει την προσέγγιση μικροεπιπέδου -διαπλέκεται, ωστόσο, και διασυσχετίζεται με ευρύτερα πλαίσια αναφοράς μακροεπιπέδου-, επιχειρεί να καλύψει ένα σχετικό κενό στην ελληνική βιβλιογραφία των μεταναστευτικών μελετών. Έτσι, το βιβλίο συνομιλεί με την πιο πρόσφατη κοινωνική θεωρία που έχει αναπτυχθεί σε μια αγγλόφωνη, κυρίως, βιβλιογραφία γύρω από την επεξεργασία των εννοιών του τόπου, του πολιτισμού, της ταυτότητας σε συνθήκες μετακίνησης, και της ενσωμάτωσης, ως κοινωνικής και πολιτισμικής σχέσης των μεταναστών με τα νέα περιβάλλοντα όπου εγκαθίστανται. Ταυτόχρονα, τοποθετείται κριτικά πάνω στο ζήτημα της πολιτισμικής διαφοράς και των κινδύνων υποστασιοποίησής της από έναν άκρατο πολιτισμικό σχετικισμό που λανθάνει συχνά στις θεωρητικές προσεγγίσεις των μεταναστευτικών μελετών.