Δημήτρης Γαλάνης – Τα εικονογραφημένα βιβλία: Αναλυτικός κατάλογος 1904 – 1962

Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης που συνδιοργάνωσαν το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης και η Alpha Bank στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Εϋνάρδου (7 Μαΐου έως 12 Ιουλίου 2014). Αποτελεί τον πληρέστερο μέχρι στιγμής κατάλογο των εκδόσεων τις οποίες εικονογράφησε ο κορυφαίος καλλιτέχνης Δημήτρης Γαλάνης (1879-1966). Ο Γαλάνης έφτασε στο Παρίσι με εμπειρία κυρίως στη γελοιογραφία. Η πρώτη δύσκολη δεκαετία (1900-1910) αναλώθηκε κυρίως στον σχεδιασμό γελοιογραφιών, επαγγελματική δραστηριότητα που στήριξε και τις πρώτες του καλλιτεχνικές προσπάθειες. Στο τέλος αυτής της δεκαετίας και στις αρχές της επόμενης χρονολογούνται τα πρώτα χαρακτικά. Μετά το 1910 συμμετέχει σε εκθέσεις και γνωρίζει καλλιτέχνες που, τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια, τον επηρέασαν ουσιαστικά. Με τη συμμετοχή του στην εμβληματική έκθεση της κυβιστικής ομάδας Section d’ or το 1912, βρίσκεται ανάμεσα σε καλλιτέχνες που παρουσιάζουν για πρώτη φορά τον κυβισμό στο ευρύ κοινό. Την περίοδο 1918-1921 δημιούργησε σχέσεις με καλλιτέχνες της γαλλικής πρωτοπορίας: Ματίς, Ντεραίν, Πικάσσο, Ντυφύ, Μπρακ. Την περίοδο των πειραματισμών διαδέχονται τα χρόνια της ωριμότητας και της επαγγελματικής καταξίωσης. Έως το 1929 έχει διαμορφώσει το προσωπικό του στίγμα. Πρόκειται για τη δεκαετία της αναγνώρισης (1920-1930) και τη σταδιακή στροφή του σε επιρροές από παρελθόντες αιώνες. Η ασχολία του με την εικονογράφηση βιβλίων ήταν ο βασικός βιοπορισμός του και μέσα από αυτά έγινε πολύ γνωστός στους βιβλιόφιλους αλλά και στο κοινό του Παρισιού που ακόμα και σήμερα γνωρίζει τον “Galanis”. Συγκαταλέγεται ανάμεσα στους σημαντικότερους αμιγείς χαράκτες του 20ού αιώνα. Για τις εκδόσεις των βιβλίων του συνεργάστηκε με συγγραφείς όπως ο Μαλρώ, ο Νερβάλ, ο Γκαμπορύ, ο Ζιντ, ο Μωρουά, ο Βαλερύ, καθώς και πολλούς σημαντικούς τυπογράφους και εκδοτικούς οίκους του Παρισιού (?ditions de la Nouvelle Revue fran?aise / Librairie Gallimard, ?ditions Kra, Georges Cr?s, ?ditions de la Pl?iade κ.ά.). Στην Ελλάδα ο Γαλάνης εξέθεσε για πρώτη φορά στην Αθήνα το 1928 και δώρισε έργα του στην Εθνική Πινακοθήκη. Έκτοτε οι Έλληνες χαράκτες τον θεωρούν “πατέρα και δάσκαλο της νεοελληνικής χαρακτικής”, αφού ουσιαστικά μέσα από το δικό του έργο ήρθαν σε επαφή με τη σύγχρονη ευρωπαϊκή χαρακτική. Ο κατάλογος με τα εικονογραφημένα έργα του Δημήτρη Γαλάνη αποτελεί ώριμο καρπό της μακρόχρονης συνεργασίας της Alpha Bank με το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης. Πολλοί, επαγγελματίες και ερασιτέχνες, εσωτερικοί και εξωτερικοί συνεργάτες, εργάστηκαν από το 2008 ως το 2013 για να εντοπίσουν, να συγκεντρώσουν, να τεκμηριώσουν και να καταγράψουν το εικονογραφικό έργο του Γαλάνη. Ο κατάλογος στηρίχθηκε στα βιβλία που απόκεινται στις συλλογές της Alpha Bank και του ΜΙΕΤ και στο πλούσιο αρχειακό υλικό από το Μουσείο της Μονμάρτρης, όπου βρίσκεται το αρχείο του Δημήτρη Γαλάνη. Σημαντική επίσης υπήρξε η συμβολή συλλεκτών στην εξαντλητική παρουσίαση του εικονογραφικού έργου του καλλιτέχνη.