Γράφοντας μες στο σκοτάδι –

Ο Νταβίντ Γκρόσμαν χαρτογραφεί με σπάνια διαύγεια και αξιοθαύμαστη νηφαλιότητα τη σχεδόν μόνιμη εμπόλεμη κατάσταση στην οποία βρίσκεται η πατρίδα του, χωρίς να εκχωρεί ούτε σπιθαμή από την ευαισθησία και την ανθρωπιά του σε αυτή τη συνθήκη.

“Ξέρω από πείρα πως η γλώσσα που χρησιμοποιούν οι πολίτες μιας παρατεταμένης διένεξης για να περιγράψουν τη δεινή κατάσταση στην οποία βρίσκονται γίνεται όλο και πιο επιφανειακή. Μετατρέπεται σταδιακά σε μια σειρά από δοσμένα σχήματα και συνθήματα, αρχίζοντας απ’ αυτά που εφευρίσκουν οι διάφοροι άμεσα εμπλεκόμενοι μηχανισμοί: ο στρατός, η αστυνομία, τα υπουργεία. Αυτό τον ξύλινο λόγο δεν αργούν να τον αναπαράγουν τα ΜΜΕ και να δημιουργήσουν έναν ακόμη πιο πονηρό λόγο που σκοπό έχει να παραπλανήσει το κοινό. Αυτή η διαδικασία μολύνει τελικά και την προσωπική, την ιδιωτική γλώσσα των πολιτών της διένεξης. […] Όσο η κατάσταση φαίνεται αδιέξοδη κι όσο η γλώσσα γίνεται πιο κοινότοπη, τόσο ο δημόσιος λόγος φτωχαίνει. Περιορίζεται στις αιώνιες τετριμμένες αλληλοκατηγορίες μεταξύ εχθρών ή πολιτικών αντιπάλων, στα κλισέ με τα οποία βομβαρδίζουμε τον εχθρό και τον εαυτό μας, σ’ ένα συνονθύλευμα από προκαταλήψεις, μυθολογικούς φόβους και χονδροειδείς γενικεύσεις μέσα στο οποίο εγκλωβιζόμαστε, κι αυτοί κι εμείς”.

(απόσπασμα από το βιβλίο)