Μεταμορφώσεις του εθνικισμού – Επιτελέσεις της συλλογικής ταυτότητας στην Ελλάδα

Ποιες μορφές παίρνει ο εθνικισμός την εποχή της παγκοσμιοποίησης; Πως μετασχηματίζονται το περιεχόμενο και οι προσανατολισμοί του προκειμένου να προσαρμοστούν στις συνθήκες της κρίσης ή ακόμη και της υπέρβασης του εθνικού κράτους; Πως συναρθρώνονται υποεθνικά, εθνικά και υπερεθνικά στοιχεία στην ανασημασιοδότηση των συλλογικών ταυτοτήτων σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, ιδιαίτερα την περίοδο κατά την οποία εντείνονται διεργασίες εξευρωπαϊσμού;
Στο παρόν βιβλίο ο σύγχρονος εθνικισμός και τα παράγωγά του δεν προσεγγίζονται μέσα από γενικευτικές κρίσεις που επιτρέπουν είτε τη νομιμοποίηση είτε την καταγγελία τους. Αντίθετα, ο τόπος και το έθνος ιστορικοποιούνται και αντιμετωπίζονται ως επιτελεστικές πρακτικές, το περιεχόμενο των οποίων διερευνάται σε διαφορετικά συμφραζόμενα της ελληνικής κοινωνίας – στη λαϊκή θρησκεία, την πολιτική ρητορεία, τη μουσική, την κατανάλωση, την παραγωγή και κυκλοφορία προϊόντων. Οι επιτελέσεις του τόπου και του έθνους μελετώνται, όχι μόνο από τα πάνω αλλά και από τα κάτω, σε πολλαπλά επίπεδα: από τη λαϊκή ιστορική συνείδηση και τις γηγενείς αρχαιολογίες ή τις αυτοσχέδιες γεωγραφίες ως τις επιδράσεις του ευρωπαϊκού φυλετικού λόγου· και από την ευρωπαϊκή διάσταση υλικών μορφών όπως η ολυμπιακή φλόγα ως την τοπική διαχείριση του “πολιτισμού” μέσα από συζητήσεις για την αυθεντικότητα, την κατοχύρωση πνευματικών δικαιωμάτων ή τα Προϊόντα Ονομασίας Προέλευσης στον αγροτικό χώρο.
Οι μεταμορφώσεις του εθνικισμού αντανακλούν την αξιοθαύμαστη ικανότητά του να εμπλέκει τα ίδια τα υποκείμενα στην αναπαραγωγή του αλλά και τη μεγάλη του αντοχή στο νέο μεταεθνικό περιβάλλον. Μαρτυρούν, εν τέλει, την πολυδιάστατη και αντιφατική του σχέση με τις δυνάμεις που (υποτίθεται) τον απειλούν.