Μικρό και αλαζονικό έθνος – Δοκιμές ελληνικής αυτογνωσίας

Τι κάνει αυτό το “μικρό και αλαζονικό έθνος”, όπως το ονόμαζε ο Νίτσε, να ξεχωρίζει θετικά ή αρνητικά; Γιατί άραγε η Ελλάδα, ενώ ήταν από τα πρώτα έθνη που κατά τον 19ο αιώνα υιοθέτησε τους πιο προχωρημένους ευρωπαϊκούς θεσμούς, ανακυκλώνει την ατελέσφορη πάλη της νεωτερικότητας με την παράδοση; Γιατί η συγκρότηση του νεωτερικού υποκειμένου που σμιλεύτηκε στη Δύση παρέμεινε στην Ελλάδα ημιτελής; Γιατί ο Λόγος παραμένει υπόσχεση χωρίς αντίκρισμα, δεν εκταμιεύεται ως ατομική ευθύνη, δεν γονιμοποιείται σε συλλογική Πράξη;

Η απόπειρα να ψηλαφήσουμε την κρίση σκοντάφτει στην επανάληψη των καταγωγικών ερωτημάτων με τα οποία γράφεται ιστορικά το ελληνικό δράμα. Το ανά χείρας δοκίμιο επιχειρεί να ανιχνεύσει διαχρονικά την ελληνική ιδιαιτερότητα με άξονες τις έννοιες της ατομικής ευθύνης, της συγκρότησης του υποκειμένου, του εμφυλίου πάθους, της ελληνικότητας, του έθνους, του λαού, του λαϊκισμού, αλλά και να την κατανοήσει θέτοντας την ελληνική σκέψη στον καθρέφτη της ευρωπαϊκής: Αθήνα ή Ιερουσαλήμ; Ευκλείδης ή Νεύτων; Αντιγόνη ή Αντιγόνες; Φάουστ ή Ζορμπάς;