Ω, Μεσολόγγι αθάνατο!… – Ημερολόγια Β΄ πολιορκίας και εξόδου του Μεσολογγίου (10 Απριλίου 1825 – 11 Απριλίου 1826). Τεκμήρια – Αναψηλαφήσεις – Ερμηνείες. Επιστροφή στις πηγές

«Γη ζυμωμένη με αίμα, με αίμα μόνον αγοράζεται,
και όχι με μέταλλον-χρυσίον.
Γη ζυμωμένη με το αίμα μας, δεν πωλείται.»
(Λόγια της Φρουράς των πολιορκημένων του Μεσολογγίου)

Το Μεσολόγγι αποτελεί τον πιο σπουδαίο σταθμό της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, και ιδίως οι ηρωικοί αγώνες της «αθάνατης Φρουράς» του, κατά την Β’ Πολιορκία του έως την Έξοδο των Πολιορκημένων, από τις 10 Απριλίου 1825 και μέχρι τις 10 Απριλίου 1826. Δικαιολογημένα θεωρείται και είναι «Ιερή Πόλη», και αποτελεί σύμβολο στην παγκόσμια ιστορία, με τον διαρκή αγώνα για ανεξαρτησία και ελευθερία, αγαθά αδιαπραγμάτευτα για τις αδούλωτες υπάρξεις και συνειδήσεις που το νόημα του είναι τους κρύβεται στο «Ελευθερία ή Θάνατος». Η γη του είναι ζυμωμένη με αίμα αγωνιστών, δεν αγοράζεται, δεν πωλείται, και… συνιστά μοναδικό ανυπέρβλητο παράδειγμα-μάθημα διεθνώς, για το τι σημαίνει ανθρώπινη ελευθερία και αξιοπρέπεια, ανυπόταχτη ψυχή.
Κρίμα που δεν βρέθηκε έως τώρα ένας χρυσός ποιητής, ένας Όμηρος, να υμνήσει σε πολύστιχες ραψωδίες τούτο το αξεπέραστο σε ηρωισμό και ανδρεία γεγονός, και συνολικά το θεϊκό έπος της Επανάστασης του 1821.