Οι αναμνήσεις του γιατρού Μ. Γιοέλ – Μια αυτοβιογραφική πηγή για την κοινωνική αλλαγή στη Θεσσαλονίκη στην αυγή του 20ού αιώνα

Στο γύρισμα του 20ού αιώνα ο πληθυσμός της Θεσσαλονίκης αντιμετώπισε την πρόκληση του εκσυγχρονισμού. Τα άτομα και οι κοινωνικές ομάδες δεν καλύπτονταν πλέον από την παραδοσιακή γνώση και εμπειρία. Η αυτοβιογραφία του γιατρού Μ. Γιοέλ, που δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στη μεγαλύτερη τοπική ισπανοεβραϊκή εφημερίδα “La Action” (“Η Δράση”) μεταξύ του Απριλίου και του Μαΐου 1938, είναι μια πρωτότυπη πηγή που συμπυκνώνει τις αλλαγές που έγιναν στον ιδιωτικό και τον δημόσιο βίο. Ο γιατρός Γιοέλ περιγράφει γλαφυρά και με εξαιρετικό χιούμορ τις παλινδρομήσεις που παρατηρούνται μεταξύ του σύγχρονου και του παραδοσιακού τρόπου ζωής στους τομείς της κοινωνικής και της εκπαιδευτικής πολιτικής, της εργασίας, της οικογένειας, της υγείας και ιδιαίτερα στην άσκηση της ιατρικής.

Ο συγγραφέας αφηγείται τα φοιτητικά του χρόνια στην Κωνσταντινούπολη και το Παρίσι, όπου είχε σπουδάσει προτού επιστρέψει στην πόλη του ως διπλωματούχος γυναικολόγος. Ήταν επομένως σε θέση να κάνει τη σύγκριση με τις παλαιότερες πρακτικές, αλλά και με τη Δύση και την Ανατολή. Η επιλογή του να γράψει την αυτοβιογραφία του στην τοπική ισπανοεβραϊκή γλώσσα αποκαλύπτει τα ενδιαφέροντα των συγχρόνων αναγνωστών της εφημερίδας του, τους κώδικες επικοινωνίας και παράλληλα μας επιτρέπει να παρακολουθήσουμε την εκσυγχρονιστική πορεία της εβραϊκής κοινωνίας της Θεσσαλονίκης.