Πικρές ιστορίες της θάλασσας και της ερήμου – Ημερολόγια δύο αριστερών εβδομήντα χρόνια πριν

Στις αρχές του Β΄ Παγκoσμίου πολέμου o νεαρός Αιγυπτιώτης Παύλος Μαλουκάτος, έχοντας μόλις ολοκληρώσει τις σπουδές του στη Νομική Σχολή Αθηνών, επιστρατεύτηκε και αργότερα πήρε μέρος στο κίνημα της Μέσης Ανατολής. Τις εμπειρίες του από την εποχή εκείνη τις κατέγραψε με κάθε λεπτομέρεια και με απόλυτη ειλικρίνεια σε ένα οδοιπορικό όχι μόνο του δικού του αγώνα, αλλά και του αγώνα πολλών άλλων.

Στο τέλος του πολέμου, το 1945, όμηρος των Βρετανών στην Ελ Ντάμπα, ένα στρατόπεδο αιχμαλώτων στην έρημο της Λιβύης, ο συγγραφέας και ποιητής Ντίνος Βλαχογιάννης έγραφε κάθε μέρα, σαν σε ημερολόγιο, ένα γράμμα στη γυναίκα του και στην κόρη του.

Αυτά τα κείμενα, καταθέσεις ψυχής, δεν αποκαλύπτουν μόνο άγνωστες πτυχές μιας οδυνηρής χρονικής περιόδου, αλλά συγκροτούν και σημαντικό υλικό μιας ιστορικής μελέτης. Στo πλαίσιo αυτής της μελέτης, η Μάρω Φιλίππου αναφέρεται αναλυτικά σε φιλοσοφικά και λογοτεχνικά ρεύματα που από τις αρχές του εικοστού αιώνα χάραξαν στην Αίγυπτο νέους δρόμους, διαμόρφωσαν πρωτοποριακούς τρόπους σκέψης, επηρέασαν πλατιά κοινωνικά στρώματα και έδωσαν το στίγμα μιας μεταβατικής εποχής.