Ψυχανάλυση και εφηβεία – Κλινικά και θεωρητικά ορόσημα

Ποια τα σημεία αναφοράς και ποια τα κλινικά και θεωρητικά ορόσημα του ψυχαναλυτή στο ταξίδι του με τον έφηβο , στη χάραξη του πλου, στην τέχνη και την τεχνική της όποιας συμπόρευσης μαζί του;

Ταξίδι επισφαλές και αδύνατη συμπόρευση, γιατί το ερώτημα που θέτει ο έφηβος , ακόμη και μέσα από την παθολογία του, είναι σε τελευταία ανάλυση ερώτημα ηθικής τάξεως και ως εκ τούτου σε μεγάλο βαθμό αναπάντητο : “Γιατί να ζήσω σε ένα κόσμο ενηλίκων που δεν διάλεξα και που όσα αφειδώς μου υποσχέθηκαν , τώρα τα διαψεύδουν και μου τα αρνούνται;”.

Είναι σημαντικό η πρόκληση του εφήβου να βρει ανταπόκριση, να μη χαθεί στο κενό, να μην προσκρούσει στο σκληρό τείχος του επαγγελματικού κομφορμισμού, ούτε να ακυρωθεί από την κινουμένη άμμο της άνευ ορίων κατανόησης και των άμετρων επιδιορθωτικών προθέσεων θεραπευτών, εκπαιδευτικών και γονέων. Για να βρει ο έφηβος τις ατομικές του συντεταγμένες πρέπει να τολμήσει, αλλά και να του επιτραπεί να αντιπαρατεθεί, ώστε αντιπαρατιθέμενος να μπορέσει να διαπραγματευθεί μέσω ενός “άλλου” την δική του σεξουαλικότητα, καταστροφικότητα και δημιουργικότητα.

Το ανά χείρας βιβλίο συγκεντρώνει κλασικά κείμενα και σημαντικές ψυχαναλυτικές έρευνες της τελευταίας κυρίως τριακονταετίας, οι οποίες στο σύνολό τους συνιστούν, κατά γενική αποδοχή, ένα βασικό θεωρητικό και πρακτικό πλαίσιο αναφοράς για την κατανόηση των ψυχικών διεργασιών της εφηβείας και για την ψυχαναλυτική εργασία με εφήβους. Αυτό ήταν και το κριτήριο επιλογής. Οι μεταγενέστερες συνεισφορές του Αγκοστινί, του Ρασιάλ , της Μπρονστάιν και του Στεφανάτου που προστέθηκαν, σχολιάζουν και διευρύνουν τη βασική θεματική. Μέσα από την αλληλουχία των κειμένων και την παρουσίασή τους, σκιαγραφείται σε αδρές γραμμές η ιστορία της σχέσης ψυχανάλυσης και εφηβείας και αναδεικνύεται η επίδραση της σκέψης του Φρόυντ , της Άννας Φρόυντ, της Μέλανι Κλάϊν, της Πιέρα Ωλανιέ και, εμμέσως, του Λακάν στις διάφορες σύγχρονες θεωρητικοποιήσεις για την εφηβεία.

Οι συγγραφείς των κειμένων του βιβλίου εκτός του Σίγκμουντ Φρόυντ είναι οι Ντομινίκ Αγκοστινί, Φιλίπ Γκυτόν, Εβελύν Κεσταμπέργκ, Ρεϋμόν Καν, Φρανσουά Λαντάμ, Εγκλέ Λόφερ, Μόζες Λόφερ, Πέτερ Μπλός, Καταλίνα Μπρονστάιν, Ζαν-Λυκ Ντοννέ, Ντόναλντ Ουίννικοτ, Ζαν-Ζακ Ρασιάλ, Γεράσιμος Στεφανάτος, Άννα Φρόυντ, Πιέρα Ωλανιέ. Εκτός δύο κειμένων, τα υπόλοιπα μεταφράζονται για πρώτη φορά στα ελληνικά από την εκδότρια Εύα Καραϊτίδη και επαγγελματίες του χώρου της ψυχανάλυσης και της εφηβείας: Αμαλία Ατσαλάκη, Νέλλυ Γεωργούδη, Πέτρος Κεφάλας, Μανώλης Κωνσταντόπουλος, Εύα Λεωνίδη, Ελίζα Νικολοπούλου, Γεράσιμο Στεφανάτο, Νάνσυ Ταλούμη, Λουκία Τσαρούχη, Τέσσα Χατζηγιάννη-Στεφανάτου.