Τα Βουρλά της Μικράς Ασίας – Ιστορικά

Από την Ένωση Βουρλιωτών Μικράς Ασίας και τις Εκδόσεις Μπαλτά ανατυπώθηκε το δίτομο έργο του Μικρασιάτη λαογράφου και λογοτέχνη Νίκου Μηλιώρη “Τα Βουρλά της Μικράς Ασίας” που πρωτοκυκλοφόρησε το 1957 (Μέρος Α’: Ιστορικά) και το 1965 (Μέρος Β’: Λαογραφικά). Η ταυτόχρονη επανέκδοση των δυο τόμων, με νέα εξώφυλλα-καλύμματα των παλαιών βιβλίων, απαντά σε ένα όλο και αυξανόμενο τα τελευταία χρόνια αίτημα της επιστημονικής κοινότητας, αλλά και πολλών ενδιαφερομένων γενικότερα για τον Ελληνισμό της Μικράς Ασίας.
Τα Βουρλά, οι αρχαίες Κλαζομενές, μια γειτονική πόλη της Σμύρνης και του λιμένος του Τσεσμέ, κέντρο καλλιέργειας και εμπορίας σταφίδας κατά τις τελευταίες δεκαετίες προ της Μικρασιατικής Καταστροφής, απογυμνώθηκε από τους Έλληνες κατοίκους της με το διωγμό του 1922 και τελικά παραδόθηκε στις φλόγες. Τη μακραίωνη ιστορία των Βουρλών, της πατρίδας του Ίωνα φιλοσόφου Αναξαγόρα, μελέτησε με ενάργεια και αφηγήθηκε με ακρίβεια ο Μικρασιάτης λόγιος Νίκος Μηλιώρης (1896-1983), εκδίδοντας πρώτα τον τόμο “Ιστορικά”. Λίγο αργότερα, στον τόμο “Λαογραφικά”, φιλοξένησε -και ουσιαστικά διέσωσε στην εθνική μνήμη-την κοινωνική οργάνωση, τα έθιμα, τη γλώσσα, την πνευματική και υλική ζωή, την αστική καθημερινότητα, καθώς και την αγροτική δραστηριότητα των αμπελουργών, όπως τα είχε καταγράψει, μελετώντας επί σαράντα χρόνια τα δύσκολα διασωθέντα ντοκουμέντα και “ανακρίνοντας” τους επιζήσαντες της καταστροφής πρόσφυγες Βουρλιώτες.
Το έργο παραδίδεται στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία από τους απογόνους εκείνων των προσφύγων που αναφέρονται στην πόλη του Αναξαγόρα ως “τα Βουρλά της καρδιάς μας”. Παραδίδεται σε όλους τους ερευνητές, ιστορικούς, λαογράφους, κοινωνιολόγους και εν γένει μελετητές των αξέχαστων πατρίδων της Ανατολής, ως πολύτιμη πηγή των εργασιών τους.